Hiri-mugikortasunaren erronkak
Hiri-mugikortasuna hiri handientzako erronka zirraragarrienetako bat da azken hamarkadetan. Biztanleriaren hazkundearen eta hiri-hedapenaren ondorioz, garraio publikoaren eskaria nabarmen hazi da.
Hiriak beharrezko garraio publikoko azpiegiturez hornitzen ez badira, hazten direnean, errepideetako ibilgailu kopuruak ere gora egiten du. Horrek pilaketa eragiten du hiriguneetan, kutsadura, eta, azken finean, herritarren bizi kalitatea okertzen du.
Egoera horren aurrean, hiri-masen eta hiri-inguruen garraioa da irtenbiderik eraginkorrena, eta hirien hedapenari laguntzen dio, biztanleen bizi-kalitateari kalterik egin gabe.
Masak hiritik garraiatzeko sistemei esker, askoz pertsona gehiago garraia daitezke espazio unitate bakoitzeko, eta, horri esker, auto pribatuen trafikoa murrizten da.
Hiri-inguruko garraio-sistemak, metropoli-areak eta aldiriak lotzen dituztenak, funtsezko osagai bihurtu dira hiri-garraioa modernizatzeko. Sistema hori ezartzeak murriztu egiten du automobil partikularrak hirietan sartzeko beharra, eta, hala, abantaila esanguratsuak eskaintzen ditu mugikortasunari eta hiriko auto-pilaketak murrizteari dagokienez.
Garraio publikoaren erronkak
Zirkulazio-pilaketa da arazorik bistakoenetako eta garestienetako bat. Europako Batzordearen datuen arabera, trafiko itoa BPGaren %1 inguru kostatzen zaio Europako ekonomiari urtero, galdutako denboragatik eta erregai kontsumoak gora egin duelako. Gainera, garraioak eragindako airearen kutsadura da CO2 isurien eta beste kutsatzaile kaltegarri batzuen iturri nagusietako bat.
Azpiegituraren eguneratzean inbertitzeak, garraioaren eraginkortasuna hobetzeko, baliabide publikoak arduraz erabiltzea esan nahi du. Mugikortasuna erraztuko duen ehun modernoa edukitzeak trafikoan arintasun handiagoa izatea dakar, eta zerbitzu horiek hautatzen dituzten bidaiarien kopurua handitzea; ondorioz, inbertsioaren errentagarritasuna areagotzen du.
Hiri-garraioa eta hiri-inguruko garraioa funtsezkoak dira arazo horiek arintzeko. Beste garraiobide batzuek ez bezala, metroak bidaiari asko azkar eta modu eraginkorrean mugitzeko gaitasuna du hiri barruan, eta horrek ibilgailu pribatuen erabilera murrizten du, eta, ondorioz, baita trafikoaren pilaketa eta emisio kutsatzaileak ere. Gainera, aldiriak hiriguneekin konektatzean, hiri-deskontzentrazioa areagotzen da, eta horrek biztanle gehien dituzten metropoli-eremuen gaineko presioa arintzen du.
Hiriko eta hiri inguruko tren-lineen diseinuak malgutasun handiagoa ematen du, halaber, populazioaren behar aldakorretara egokitzeari eta hedatzeari dagokienez. Lurraldearen plangintzari esker, hirietako eta hiri-inguruetako tren-lineen hedapenak modu planifikatuan eta hirietako hedapenekin batera egin daitezke, auzo moderno eta iraunkorrak sortuz, non pertsonen bizi-kalitatea alderdirik garrantzitsuena den.
Era berean, hiri-garraioa munduko seguruenetako bat da, azpiegitura sendoa, monitorizazio- eta kontrol-sistema aurreratuak eta langile gaituak baititu. Autoetan ez bezala, non istripuak ohikoak diren, trenbideko garraioak ingurune kontrolatua eskaintzen du, ezbeharren arriskua nabarmen murriztuz. Garraiobide horrek milioika bidaiariren segurtasuna eta konfiantza bermatzen du egunero.
CBTCren iraultza
Hiri garraioa eraldatzen ari den teknologia berritzaileenetako bat Komunikazioetan Oinarritutako Trenen Kontrola (CBTC, ingelesezko sigletan) da. Trenbide-seinaleztapeneko sistema aurreratu horri esker, trenen funtzionamendua eraginkorragoa eta seguruagoa da, eta nabarmen hobetzen ditu zerbitzuaren ahalmena, fidagarritasuna eta kalitatea.
CBTC sistemari esker, trenek maiztasun handiagoarekin zirkula dezakete, elkarrengandik gertuago, tren bakoitza gai baita bere posizioa modu seguruan detektatzeko eta eremuko kontrolatzaileari jakinarazteko, hark esango baitie tren guztiei zer mugimendu egin behar dituzten. Horri esker, tren-linea baten garraio-ahalmena handitu egiten da, bloke edo kantoi finkoetan oinarritutako ohiko sistemekin alderatuta.
Horretarako, CBTCk komunikazio digital ziberseguruak erabiltzen ditu. Izan ere, azpiegitura kritikoetako zibersegurtasuna lehentasun bihurtu da gizartearentzat, eta, horregatik, funtsezkoa da komunikazioetan oinarritutako seinaleztapen-sistemek alor horretako teknikarik berrienak erabiltzea.
Kapazitatea hobetzeaz gain, CBTCk funtsezko onurak ere ematen ditu eragiketa- eta mantentze-kostuak murrizteari dagokionez. Seinaleztapen fisikorako azpiegituraren beharra murriztean, hala nola seinaleak edo bideetako landa-elementuak, CBTC sistemek kostu txikiagoa dute mantentzeko eta eguneratzeko. Horri esker, tren-operadoreen epe luzeko eragiketa-kostuak murrizten dira, eta, gainera, mantentze-lanak egiten diren bitartean zerbitzua ahalik eta gutxien eteten da.
CBTCk nabarmen hobetzen du segurtasuna. Trenen eta kontrol-sistema zentralaren arteko etengabeko eta denbora errealeko komunikazioaren bidez, CBTCk trenen arteko distantzia eta abiadura zehatz kudeatzeko aukera ematen du, talken arriskua murriztuz. Gainera, larrialdien eta akats teknikoen aurrean erantzuna optimizatzen du, etengabeko monitorizazio eraginkorra ziurtatuz.
Hiri inguruko garraioa eta CBTC integratzea
Hiriko garraioan CBTC sistemak erabiltzeak mugikortasun sistema bat sortzen du, eraginkorra eta jasangarria izateaz gain, etorkizuneko beharretara ere egokitzen dena. Konbinazio hori ezarri duten hiriek nabarmen hobetu dute zerbitzuaren maiztasuna, ordutegien zehaztasuna eta eragiketaren fidagarritasuna, eta, beraz, erabiltzailearen gogobetetasuna.
CBTC gehitzeak, adibidez, gaitasuna %30 handitu dezake, eta bidaiarien itxarote denborak nabarmen murriztu, dagoeneko ezarri duten hirien datuen arabera. Hiri-sistemaren errendimenduaren hobekuntza horrek garraio publikoa aukeratzera bultzatzen du jende gehiago, eta, aldi berean, nabarmen murrizten du hiri-bideetako auto-pilaketa. Horrez gain, CBTC automatizazio-graduetan ezartzen bada, non sistemak berak erregulatzen duen trenaren abiadura denbora errealean eta ordutegietara oso zehatz egokitzen den, energia-kontsumoa % 20ra arte murrizten da, eta horrek hirien jasangarritasunari laguntzen dio.
Laburbilduz, hiri inguruko garraioa eta CBTC teknologia irtenbide gakoak dira hiri adimendunek aurre egin behar dieten hiri-mugikortasuneko erronkei aurre egiteko. Izan ere, eraginkortasunean eta jasangarritasunean hobekuntza nabarmenak eginez eta seinaleztapen-teknologia aurreratuak aprobetxatuz, hiriek biztanleen bizi-kalitatea nabarmen hobetu dezakete eta, aldi berean, haien aztarna ekologikoa murriztu. Azpiegituraz gain, hiri-garraioa modernizatzeko berrikuntza teknologikoa eta plangintza estrategikoa behar dira.
CAFen, mende bat baino gehiagoko esperientzia duten trenbide-sektoreko erreferente gisa, aurrerapen horiek bultzatzen ditugu, soluzio berritzaileak emanez, hiriei hiri-mugikortasunaren erronkei eraginkortasunez eta etorkizuneko ikuspegiarekin aurre egiten laguntzeko. OPTIO da hiri handien behar berri horiei erantzuten dien CBTC irtenbidea.